Bijdrage van Dirk Schoenmaker, Duisenberg School of Finance.
Een financieel crisisplan geeft aan wat het pensioenfonds van plan is te doen als het in een crisissituatie ruim onder de minimale dekkingsgraad van 105 procent terecht komt. Een pensioenfonds kan door verschillende oorzaken in een crisis terechtkomen. Financiële crises vormen de grootste bedreiging voor pensioenfondsen, maar wat is een crisis en hoe ontwikkelt deze zich?
2. Hoe ontwikkelen crises zich?
Bijdrage van Jaap van Dam, PGGM.
Voorspellen is hachelijk, maar kunnen we wat zeggen over hoe crises zich in de toekomst gaan ontwikkelen? Het lijkt er op dat financiële crises elkaar steeds sneller opvolgen. In deze bijdrage geeft Jaap van Dam een aantal algemene observaties over het fenomeen “crisis” om vervolgens adviezen te geven over hoe een pensioenfonds zich het beste de gevolgen van een crisis kan aanpakken.
Bijdrage van Jaap van Dam, PGGM.
Voorspellen is hachelijk, maar kunnen we wat zeggen over hoe crises zich in de toekomst gaan ontwikkelen? Het lijkt er op dat financiële crises elkaar steeds sneller opvolgen. In deze bijdrage geeft Jaap van Dam een aantal algemene observaties over het fenomeen “crisis” om vervolgens adviezen te geven over hoe een pensioenfonds zich het beste de gevolgen van een crisis kan aanpakken.
3. Crisisplan en economische scenario's
Bijdrage van Martijn Vos, Ortec.
Kwantitatieve analyses met behulp van scenariomodellen zijn waardevol bij het opstellen van een crisisplan. Martijn Vos reikt duidelijke handvatten aan die bestuur en beleggingscommissie helpen effectiever het crisisplan uit te werken.
Bijdrage van Martijn Vos, Ortec.
Kwantitatieve analyses met behulp van scenariomodellen zijn waardevol bij het opstellen van een crisisplan. Martijn Vos reikt duidelijke handvatten aan die bestuur en beleggingscommissie helpen effectiever het crisisplan uit te werken.
4. Liquiditeitsproblemen.
Bijdrage van Jelle Beenen, Mercer.
Een nieuw inzicht is dat pensioenfondsen, ook al zijn het langetermijnbeleggers, op korte termijn in liquiditeitsproblemen kunnen komen. Jelle Beenen analyseert hoe liquiditeitsaanspraken kunnen ontstaan en hoe het pensioenfonds hierop kan anticiperen en sturen.
Bijdrage van Jelle Beenen, Mercer.
Een nieuw inzicht is dat pensioenfondsen, ook al zijn het langetermijnbeleggers, op korte termijn in liquiditeitsproblemen kunnen komen. Jelle Beenen analyseert hoe liquiditeitsaanspraken kunnen ontstaan en hoe het pensioenfonds hierop kan anticiperen en sturen.
5. Dekkingsgraad en pensioenfondsdilemma's
Bijdrage van Jelle Mensonides.
Een gelauwerde term in het debat is de “pijngrens”; de dekkingsgraad waaronder het fonds maatregelen moet nemen. Uitgangspunt hierbij is bescherming van de solvabiliteit van het fonds. Maar waar ligt de pijngrens voor deelnemers, bestuur en uitvoerder? Jelle Mensonides werpt zijn licht op dit netelige onderwerp en stelt dat in een goed crisisplan vooraf al duidelijk moet zijn bij alle belanghebbenden welke risico’s men in het uiterste geval nog wil dragen.
Bijdrage van Jelle Mensonides.
Een gelauwerde term in het debat is de “pijngrens”; de dekkingsgraad waaronder het fonds maatregelen moet nemen. Uitgangspunt hierbij is bescherming van de solvabiliteit van het fonds. Maar waar ligt de pijngrens voor deelnemers, bestuur en uitvoerder? Jelle Mensonides werpt zijn licht op dit netelige onderwerp en stelt dat in een goed crisisplan vooraf al duidelijk moet zijn bij alle belanghebbenden welke risico’s men in het uiterste geval nog wil dragen.
6. Risicomanagement in crisistijd
Bijdrage van Geraldine Leegwater, ABN Amro Pensioenfonds.
In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe risico’s, die kunnen resulteren in een crisissituatie, beheerst zouden kunnen worden. Het betreft specifiek risico’s die gerelateerd zijn aan de beleggingsportefeuille. Hierbij wordt inzicht gegeven in twee groepen van risico’s: risico’s waar een risicopremie tegenover staat en risico’s waar geen beloning tegenover staat. Voor beide wordt geprobeerd om handvaten te geven hoe een pensioenfondsbestuur deze risico’s zou kunnen beheersen.
Bijdrage van Geraldine Leegwater, ABN Amro Pensioenfonds.
In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe risico’s, die kunnen resulteren in een crisissituatie, beheerst zouden kunnen worden. Het betreft specifiek risico’s die gerelateerd zijn aan de beleggingsportefeuille. Hierbij wordt inzicht gegeven in twee groepen van risico’s: risico’s waar een risicopremie tegenover staat en risico’s waar geen beloning tegenover staat. Voor beide wordt geprobeerd om handvaten te geven hoe een pensioenfondsbestuur deze risico’s zou kunnen beheersen.
7. Pensioenfondsbestuur in crisistijd
Bijdrage van Kees Koedijk (Tilburg University) en Alfred Slager (Tilburg University, TiasNimbas Business School).
De toezichthouder benadrukt in de beleidsregel voor het crisisplan de rol van het bestuur. Zo wordt expliciet gevraagd om het besluitvormingsproces in geval van een crisissituatie bij het fonds te benoemen. Welke eisen stelt het aan een bestuur?
Bijdrage van Kees Koedijk (Tilburg University) en Alfred Slager (Tilburg University, TiasNimbas Business School).
De toezichthouder benadrukt in de beleidsregel voor het crisisplan de rol van het bestuur. Zo wordt expliciet gevraagd om het besluitvormingsproces in geval van een crisissituatie bij het fonds te benoemen. Welke eisen stelt het aan een bestuur?
8. Rollen en verantwoordelijkheden.
Bijdrage van Jan Bertus Molenkamp, Kempen Capital Management. De normale governancestructuur bij pensioenfondsen lijkt goed voor de besluitvorming in normale tijden, maar werkt deze ook in tijden van crisis? Wie doet wat als de crisis aanklopt? Wat kan van tevoren al worden geregeld? En hebben we een crisisplan voor het systeemrisico?
Bijdrage van Jan Bertus Molenkamp, Kempen Capital Management. De normale governancestructuur bij pensioenfondsen lijkt goed voor de besluitvorming in normale tijden, maar werkt deze ook in tijden van crisis? Wie doet wat als de crisis aanklopt? Wat kan van tevoren al worden geregeld? En hebben we een crisisplan voor het systeemrisico?
